Wydział Studiów Międzynarodowych i Politycznych zaprasza na wykłady w ramach projektu Uniwersytet Bliżej Was. Udział w spotkaniu jest bezpłatny i możliwy po wcześniejszym ustaleniu terminu.

Proponowane tematy:

• Czarnobyl - jak się tam dostać i co zrobić żeby przetrwać. Mini poradnik turystyczny

Tematem wykładu jest coraz bardziej popularna turystyka w Czarnobylskiej Strefie Wykluczenia. Słuchacze dowiedzą się o najlepszych sposobach podróżowania do Czarnobyla, jak wyglądają kwestie bezpieczeństwa osób odwiedzających Strefę, jakich reguł (również tych niepisanych) warto przestrzegać, jaki wariant zwiedzania warto wybrać, kim są Stalkerzy, a także, których miejsc nie pokazuje się turystom, ale koniecznie trzeba je zobaczyć.

• Wielki Głód na Ukrainie 1932-1933. Ile prawdy jest w filmie Agnieszki Holland pt. Obywatel Jones oraz czego uczy nas filmowa historia

Temat wykładu odwołuje się do jednego z najtragiczniejszych wydarzeń w historii Europy - fali głodu na Ukrainie w latach 1932-33. Słuchacze dowiedzą się, w jakim stopniu fabuła słynnego filmu Agnieszki Holland odpowiada realiom historycznym, co jest prawdą, a co oryginalną wizją twórców scenariusza, które fragmenty produkcji zostały uznane przez specjalistów i potomków głównego bohatera filmu za kontrowersyjne. Wykład pozwoli na samodzielne wyciągnięcie wniosków dotyczących polityki Związku Sowieckiego w latach 30. XX wieku i odpowiedź na pytanie, czy Wielki Głód na Ukrainie rzeczywiście był sztuczny?

• Migracje i kryzysy migracyjne na obszarze byłego ZSRR

Celem wykładu jest przybliżenie potencjalnym odbiorcom różnych aspektów migracji w przestrzeni poradzieckiej - emigracji etnicznych Rosjan z byłych republik radzieckich, migracji zarobkowej do Rosji i problemów tamtejszych migrantów, wreszcie kryzysów migracyjnych wynikłych że sporów granicznych i zamrożonych konfliktów.

• Przemiany społeczne w Rosji w latach 1991-2013 - na podstawie książki Mashy Gessen "Będzie to, co było. Jak totalitaryzm odradza się w Rosji" (wyd: Proszyński i S-ka, 2018)

Zmiany w kraju pokazane są oczyma ludzi z różnych środowisk i różnych grup wiekowych (4 trzypokoleniowe rodziny, syn działacza partyjnego ZSRR, córka opozycyjnego polityka, przedsiębiorczyni, osoba o nietradycyjnej orientacji seksualnej, socjolog, psychoanalityczka), dzięki czemu czytelnik uzyskuje naprawdę szeroką panoramę zachodzących procesów. Autorka pokazuje zarówno namacalne przemiany w sferze materialnej, jak i subtelne (sterowane odgórnie lub nie) zmiany w nastrojach społecznych, uchwycone przez szeroko zakrojone badania opinii publicznej oraz stara się odpowiedzieć na pytanie, jak i dlaczego historia RF zatacza koło, przybliża też w sposób bardzo dostępny pojęcia totalitaryzmu, homo sovieticus, potrzebę kreowania postaci wroga, manipulacje i zawłaszczenie języka przez władzę.

• Meandry polityki. Dlaczego warto mieć wiedzę polityczną i studiować politologię

Wykład ma na celu przybliżenie uczniom na czym polega rola polityka, a na czym rola politologa oraz ukazanie złożoności rzeczywistości społeczno-politycznej i w związku z tym faktem – jak fascynujące jest jej badanie. Wykład ma być zachętą do rozwijania wiedzy politycznej oraz do podjęcia studiów na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych. Możliwość przeprowadzenia wykładu zarówno w formie stacjonarnej i zdalnej.

• Demokracja, sejmokracja, a może „Sejm ladacznic”? Nowoczesna wizja konstytucji marcowej a warunki polityczne, towarzyszące jej realizacji

Autorka podjęła się rozważań na temat wad i zalet funkcjonowania Konstytucji marcowej. Postawiła kilka pytań, między innymi o to czy powstałym na podstawie tej ustawy zasadniczej ustrojem była demokracja, sejmokracja czy może „Sejm ladacznic”? Określenia te biorą swój początek od słów Marszałka Piłsudskiego, który przez cały czas obowiązywania Konstytucji marcowej był jej zdecydowanym przeciwnikiem. Jego rola i wpływ na kształtowanie bieżącej polityki również jest przedmiotem analizy niniejszego opracowania. Dalej rozważa, czy społeczeństwo polskie było gotowe na Konstytucję marcową, wskazując cały szereg trudności i przeciwności politycznych oraz historycznych, które znacząco utrudniało realizację zapisów konstytucji. Omówione zostały wybrane przykłady sytuacji z ówczesnej sceny politycznej, które sprawiły, że bardzo sprawnie napisany akt prawny, wzbudzał duże emocje i miał z jednej strony zagorzałych zwolenników, a z drugiej, był zacięcie atakowany przez opozycję.

• Zmiany w europejskich systemach partyjnych w drugiej dekadzie XXI wieku oraz ich wpływ na systemy polityczne

W drugiej dekadzie XXI wieku w wielu europejskich państwach zaobserwowano spadek poparcia dla partii głównego nurtu (tzw. mainstreamowych, establishmentowych) przy jednoczesnym wzroście poparcia dla ugrupowań antyestablishmentowych, skrajnie prawicowych lub lewicowych oraz populistycznych. Celem wykładu jest próba określenia przyczyn tego zjawiska oraz jego wpływu na systemy polityczne. Wśród pierwszych można wymieniać zwłaszcza kryzysy, z jakimi borykają się współczesne demokracje (kryzys ekonomiczny z 2008 roku, migracyjny z 2015 roku, pandemiczny zapoczątkowany w 2020 roku czy ogólny kryzys liberalnej demokracji), wśród drugich – zwłaszcza rosnące trudności z tworzeniem rządów. Próg parlamentarny pokonuje więcej partii, przez co system partyjny na szczeblu parlamentarnym jest bardziej sfragmentaryzowany i coraz trudniej jest stworzyć rząd większościowy, wydłuża się okres rozmów koalicyjnych prowadzących do powołania rządu po wyborach. Omawiane zjawisko może również mieć wpływ na trwałość zawieranych koalicji.

• Kultura jako strategia oporu podczas inwazji Rosji na Ukrainę

Tematem wykładu jest kultura jako jedna ze strategii oporu wobec Rosji. Słuchacze dowiedzą się, jak ukraińscy pisarze, artyści i rzemieślnicy "walczą" na kulturowym froncie z Rosją, starając się zachować własne dziedzictwo oraz wypromować je zarówno w Ukrainie, jak i na Zachodzie. Podczas zajęć zostaną zaprezentowane przykładowe treści edukacyjne rozpowszechniane w mediach społecznościowych, projekty muzyczne i literackie, międzynarodowe inicjatywy.

Termin: do ustalenia

Prowadzący: dr Aniela Radecka

• Mocarstwowość Stanów Zjednoczonych - geneza i rzeczywistość”.

Wykład dotyczy przyczyn i okoliczności powstania USA. Zostaną przeanalizowane czynniki, zarówno wewnętrzne jak i zewnętrzne, które wpłynęły za uzyskanie statusu mocarstwa przez USA. Ponadto, omówione zostaną przykładowe wątki z historii USA i wpływu tego państwa na stosunki międzynarodowe zwłaszcza w XX wieku.

Prowadzący: Dr hab. Rafał Wordliczek

• Wybór tego, kto stoi na pomnikach, czy widnieje na znaczkach pocztowych, jest polityczny”  Historia, pamięć zbiorowa a polityka historyczna.

 Celem wykładu jest pokazanie potencjalnym odbiorcom jaka jest różnica między wymienionymi wyżej pojęciami. Jakie są ich założenia, cele, do czego i komu służą. Dlaczego współczesne państwa prowadzą politykę historyczną i jak wpływa ona relacje międzynarodowe.

Prowadząca: Dr hab. Renata Król-Mazur

•  Kaukaz jako miejsce potencjalnych konfliktów”

 Celem wykładu jest pokazanie jak ważną rolę pełni  region Kaukazu w polityce mocarstw regionalnych oraz światowych.  Co decyduje o jego atrakcyjności. Dlaczego do dnia dzisiejszego jest uznawany za jedno z najbardziej konfliktowych miejsc na mapie świata.

Prowadząca: Dr hab. Renata Król-Mazur

• Dlaczego Polacy jeżdżą na Kaukaz Południowy?”

 Celem wykładu jest pokazanie ogromnego bogactwa kulturowego regionu Kaukazu Południowego, w oparciu o który funkcjonuje tamtejsza turystyka. Przedstawienie mitów jakie krążą o tym regionie i skonfrontowania ich z rzeczywistością oraz odpowiedzenie na postawione w tytule pytanie.  

Prowadząca: Dr hab. Renata Król-Mazur

• Rosyjska dezinformacja w Europie Środkowo-Wschodniej i krajach bałtyckich.”

Zajęcia będą skupiać się na analizie działań informacyjnych podejmowanych przez Rosję w regionie Europy Środkowo-Wschodniej oraz krajach bałtyckich. Lekcja będzie koncentrować się na strategiach dezinformacji wykorzystywanych przez Rosję, różnych rodzajach narracji oraz prezentacji konkretnych przykładów. Ponadto omówiony zostanie wpływ tych działań na obszar EŚW i N8. Uczestnicy zajęć będą w stanie nabyć umiejętność rozpoznawania głównych motywów rosyjskiej dezinformacji oraz poszerzą swoją świadomość w kontekście wyzwań związanych z manipulacją informacjami na arenie międzynarodowej.

Prowadzący: Dr Piotr Łubiński